- De Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel stimuleert Nederlanders om minder vlees- en zuivelproducten te consumeren.
- De jaarlijkse promotiecampagne trekt voor het tweede jaar op rij minder partners, onder andere vanwege de verslechterde economie.
- De achterliggende stichting is echter vol goede moed: dankzij een EU-subsidie breidt de actieweek uit naar andere Europese landen.
- Lees ook: Zeeuwse plantaardige eiwitfabriek haalt €40 miljoen op: startup wil productie een boost geven
De Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel trekt voor het tweede jaar op rij minder partnerbedrijven, terwijl de organisatie voor zijn promotie grotendeels afhankelijk is van het bedrijfsleven. Bijna twintig bedrijven, waaronder HEMA en Kraft Heinz, laten het dit jaar afweten.
Zo loopt de jaarlijkse actieweek, die dit jaar in de week van 4 tot en met 10 maart plaatsvindt, aandacht en mogelijk ook donaties van bedrijven mis.
Toch is de achterliggende stichting vol goede moed, meldt oprichter Isabel Boerdam aan Business Insider Nederland. Dankzij een nieuwe subsidie van de Europese Unie (EU) kan de jaarlijkse promotiecampagne voor vegetarisch en veganistisch eten zelfs uitbreiden naar andere Europese landen.
De Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel wist in 2022 een recordaantal van 80 partners aan te trekken. Die vijfde editie bereikte volgens de organisatie bijna 9 miljoen Nederlanders. 19 Procent van de Nederlanders deed daadwerkelijk mee aan de actieweek, bijvoorbeeld door vleesvervangers in plaats van vlees te kopen in de supermarkt.
In 2022 voegde de actieweek ook voor het eerst het label ‘& zuivel’ toe, waardoor de campagne tevens interessant werd voor fabrikanten van zuivelvervangers en andere relevante partijen.
De toegenomen relevantie voor merken vertaalde zich niet in een verdere groei van het aantal partners, en ook niet in het stabiel houden van dit aantal. Afgelopen jaar jaar verleenden 69 organisaties hun steun aan de Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel, 11 minder dan in 2022. Het aantal deelnemende consumenten bleef met 17 procent wel stabiel.
Budgetten voor campagne om minder vlees en zuivel te nuttigen onder druk
En de daling zet zich voort. Dit jaar doen 51 partners mee aan de actieweek, zo meldt de organisatie in aanloop naar de aftrap van de zevende editie op 4 maart.
De daling in partners heeft verschillende oorzaken, vertelt Boerdam. “Zo staan de budgetten van bedrijven onder druk, waardoor sommige organisaties sneller besluiten om de steun voor een non-profit in te trekken. Daarnaast zijn we als Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel een instituut geworden, en daarom jaarlijks minder spannend voor organisaties. Er komen ook nieuwe initiatieven, dus sommige bedrijven maken met dezelfde of nieuwe marketingmanager andere keuzes.”
Boerdam zegt de veranderingen te begrijpen, maar ook jammer te vinden. "Het onderwerp is belangrijker dan ooit, dus wat mij betreft zou het een verplicht nummertje moeten zijn. We zijn de grootste veranderingscampagne voor eetgedrag van Nederland, maar zonder deze donaties kunnen wij niet bestaan. Ons steunen is toch het minste wat je als bedrijf kunt doen om de noodzakelijke plantaardige eiwittransitie te versnellen?"
HEMA, KFC, New York Pizza, Julia’s en Kraft Heinz zijn enkele merken die vorig jaar partner waren van de Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel en dit jaar niet meedoen.
Wie baat heeft bij alternatieven voor vlees een zuivel, blijft vaker partner
Vooral partijen die commercieel baat hebben bij de actieweek zouden partner worden en blijven, stelt Boerdam. Ze verwijst naar supermarktketens als Albert Heijn, Lidl, Jumbo en Picnic, net als verkoper van maaltijdboxen HelloFresh.
Ook merken die vleesvervangers verkopen, zoals De Vegetarische Slager, Beyond Meat en Vivera, zijn terugkerende partners. “En omdat het zuivel-element relatief nieuw is, is de actieweek ook interessant voor partijen die zuivelvervangers verkopen”, licht Boerdam toe.
Partijen als ING, Stichting Dier&Recht en Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) steunen de campagneweek vermoedelijk juist vanuit hun idealen.
Daling in verkoop van vlees en zuivel tijdens actieweek
Dat de actieweek opnieuw minder partners trekt, betekent volgens Boerdam niet dat deze minder relevant wordt. "Vorig jaar hebben 2,7 miljoen Nederlanders meegedaan en inmiddels heeft 61 procent van de Nederlanders de campagne gezien of ervan gehoord."
De campagne leidde in de winkels tot verschuivingen. In de actieweek werd er 6,4 procent minder vlees en 3,6 procent minder zuivel verkocht, meldt de stichting op basis van onderzoekcijfers.
De verkoop van plantaardige zuivelvervangers steeg in diezelfde periode met liefst 38 procent, waar dat in 2022 nog 28 procent was. De verkoop van vleesvervangers steeg met 50 procent, citeert Boerdam onderzoek van IRI/CIRCANA.
Europese uitbreiding dankzij subsidie van EU
De Nationale Week Zonder Vlees & Zuivel is overigens niet meer beperkt tot Nederland. De achterliggende stichting ontvangt na goedkeuring van een ingepland plan sinds 2023 subsidie uit het Horizon Action Grant van de Europese Unie.
De subsidie is tot medio 2027 toebedeeld aan het bredere Like-a-pro-project, dat 12 miljoen euro ontvangen heeft met als doel heeft om inwoners van verschillende EU-landen te laten zien dat er niet elke dag vlees op het menu hoeft te staan.
Dankzij de EU-subsidie kon de stichting de actieweek (min het zuivel-element) vorig jaar ook in België introduceren. Driehonderdduizend Belgen deden mee, meldt de organisatie. Dit jaar introduceert de stichting de Nationale Week Zonder Vlees (weer zonder zuivel) ook in Denemarken en Duitsland.
In 2025 moeten Spanje en Oostenrijk ook volgen. Boerdam zegt tegenover Business Insider Nederland financiering te zoeken om door te groeien naar tien landen.
